ده‌نکێ شقارته
ده‌نکێ شقارته‌ی داگرسیاو
چنگ له سه‌ر شان
تاریکایی بێشه‌ی ڕاو نا
که‌چی هه‌ر ئه‌و:
ده‌نکه شقارته‌یه‌ش
گه‌ڕایه‌وه:
بێشه‌ی سووتان.
چکوڵ گوورد
چکوڵ گووردی داگرسکیا
چنگ له بان شان
تاریکی بێشه‌گه‌ی ڕاو نیا
وه‌لی هه‌ر ئه‌و:
چکوڵ گوورده‌یش
گریاوه:
بێشه‌گه‌ی سوزان
وه‌رگێڕ(موته‌رجم) :گه‌ڕووسی
طبقه بندی موضوعی
-
شعر(شێعر)
(۳۹) -
قصه(نه‌قڵ - چیرۆک)
(۹) -
رقص و موسیقی(هه‌ڵپه‌ڕکه)
(۴) -
مقاله
(۳۹)-
گفت و گو
(۸)
-
-
مثل ها و اصطلاحات(مه‌سیله)
(۴) -
مشاهیر(ناوبانگه‌گان)
(۱۴) -
مکان های دیدنی
(۶) -
کتاب
(۱۰) -
شعر ترجمه(شێعری وه‌رگیر)
(۴۳) -
ترانه و آواز(گۆرانی)
(۶) -
متل(مه‌ته‌ل)
(۱) -
تاریخ کردهای منطقه قروه
(۸)
بایگانی
- اسفند ۱۳۹۷ (۱)
- بهمن ۱۳۹۷ (۱)
- دی ۱۳۹۷ (۱)
- آذر ۱۳۹۷ (۱)
- آبان ۱۳۹۷ (۳)
- مهر ۱۳۹۷ (۱)
- شهریور ۱۳۹۷ (۱)
- مرداد ۱۳۹۷ (۱)
- تیر ۱۳۹۷ (۱)
- خرداد ۱۳۹۷ (۱)
- ارديبهشت ۱۳۹۷ (۲)
- فروردين ۱۳۹۷ (۲)
- اسفند ۱۳۹۶ (۶)
- بهمن ۱۳۹۶ (۱)
- دی ۱۳۹۶ (۳)
- آذر ۱۳۹۶ (۳)
- آبان ۱۳۹۶ (۲)
- مهر ۱۳۹۶ (۴)
- شهریور ۱۳۹۶ (۳)
- مرداد ۱۳۹۶ (۳)
- تیر ۱۳۹۶ (۲)
- خرداد ۱۳۹۶ (۵)
- ارديبهشت ۱۳۹۶ (۵)
- فروردين ۱۳۹۶ (۵)
- اسفند ۱۳۹۵ (۹)
- بهمن ۱۳۹۵ (۶)
- دی ۱۳۹۵ (۳)
- آذر ۱۳۹۵ (۵)
- آبان ۱۳۹۵ (۴)
- مهر ۱۳۹۵ (۱۰)
- شهریور ۱۳۹۵ (۱۱)
- مرداد ۱۳۹۵ (۱۸)
- تیر ۱۳۹۵ (۴۷)
- خرداد ۱۳۹۵ (۲۵)
آخرین مطالب
- ۹۷/۱۲/۰۳کردستان از نگاه سیلویا
- ۹۷/۰۹/۱۵تاریخچه کردهای کرمانج خراسان
- ۹۷/۰۸/۰۲بخشی از نام های زیبای کرمانجی
- ۹۷/۰۸/۰۲آیا کردها به خراسان تبعید شدند ؟
- ۹۷/۰۷/۰۱تن نیست آدمی/ آدونیس
- ۹۷/۰۶/۰۱هوره، نجوای عاشقانه کُردها
پربیننده ترین مطالب
- ۹۶/۱۰/۰۸بررسی مهاجرت اجباری کردهای مازندران
- ۹۶/۰۲/۲۰ماچی خودایی/ماموستا هیمن
- ۹۵/۰۵/۲۲زبان کردی- شاعران کرد
- ۹۷/۰۸/۰۲بخشی از نام های زیبای کرمانجی
- ۹۶/۱۰/۱۵تاریخچه ایل زنگنه
- ۹۵/۰۴/۱۶نبرد سولچه و کشته شدن یپرم خان ارمنی
- ۹۵/۰۴/۱۲ایل چهاردولی و سرنوشت آن
- ۹۵/۰۵/۰۸تاریخ مختصری از مهاجرت عبدالملکی ها
- ۹۵/۰۵/۰۸کردی گروسی
پیوندهای روزانه
له‌تیف هه‌لمه‌ت شیرکو بیکس
ره‌فیق سابر عه‌بدولا په‌شیو
کلیل هاوه در قولف یغانه‌وه
سه‌روین ها به‌لای ژن کورسانه‌وه
***
بالد به‌رزه‌و که بمه ژیر بالد
ئه‌گر ئه‌م کوژی خوینم حلاله
به‌و حلال‌وایی ده‌سد بگردام
گدایی شاره‌گان بو تو بکردام
***
که‌م بی که‌م بچو که‌م بلاله‌وه
دریا بشکنه بی یه ماله‌وه
***
مه‌ردم گدای مالن من گدای دووسم
دل خوشیه‌گم چه‌س له‌ی ولاته بووسم
مه‌ردم هانه شون مال و مالداری
من ولم له شون عه‌شقی دلدارم
***
پرسیم له دار بوچه ئه‌ونه برزی
ریشه‌م ها له ئاو سه‌رم ها سه‌وزی
***
سه‌روین به‌ستگه کلن له ده‌وری
تی وله‌گی وه‌ک مانگ خستگه ژیر هوری 1
***
کرماشان شاره و کرگ ئاوا پووسه 2
ژنه‌گان سه قز سه‌ر چاوکه‌ی رووسه
***
بی به نه‌وکه‌ر ئایسه ره‌جالم
تالب سه‌ر فتره و ئگریجه و خالم 3
***
فره حه‌ز کردم وه‌ی جه‌سه که‌فتی 4
بی ماره و ته‌لاق بیوه‌ژن که‌فتی
***
خوه‌زومه خوه‌دان خوش وه‌هاله‌دان
ئه‌و کچه وه پای خوی تی وه مال‌دان
***
به‌ر مال و پشت مال به‌ن له بالم بری
چاو‌یه‌ل سویبه ئاه له پام بری
چیڕۆک
مشکێ له ماڵێگ چاوی که فته ته ڵه یه ک، وه مامر و په ز وگا خه وه ری دا.
گشتیان وتیان ته ڵه مشک موشکڵ تۆه به ئێمه ره بتی نییه.
مارێک که فته ناو ته ڵه گه و دایه قه و ژن ساحێو ماڵه گه.
بۆ ژن ساحێو ماڵ له مامره گه سوپ«یان» دروس کرد.
په زه گه یان بۆ مێوانه گان که بۆ سه ردایین ژنه گه هاتوون
سه ربڕی
گاگه یانیژ بۆمه جڵس فاتحه خوه نی ژنه گه سر بڕی.
له ته واو ئه م موده ته مشکه گه له کونای
دیواره گه و ته ماشای ئه کرد و به موشکڵی که وه دیگه ران «مه ردم» ره
بتی نه و فکری ئه کرده و.
میکائیل فه لاحی«خه‌یاڵ کوردستانی»
ئەگەر ئۊیا کە دەنگ بۊنین
چە گوڵەیلیگ... چە گوڵەیلیگ!
لە ناو باخی دەنگی تۆ
وە هەر ئاواز ئۊیا بچنیاین...
ئەگەر ئۊیا که دەنگ بۊنین...هەڵگەڕانن: فەردین شەریف نیا
95/4/5 قوروه
چیرۆکی فەرە کوڵ
رووژی
پیاویگ پۊڵدار, کوڕە بۊچکەگەی وامناڵۊ بردە دێهاتێگ تا بۊنێ ئەوانەیگ وا هانە
دێهات چەنی فەقیرن.
ئەی باوک و کوڕە رووژ و شەوێگ لە ناو
ماڵیگ بۊچک گوزەرانن.
لە ناو رێ وەختی هەڵگەڕیانەو دۊیای
سەفەرەگەیان, باوکەگە لە کوڕەگەی پرسی: (لە بارەی سەفەرەگەمان نەزەرت چەس؟
کوڕ جواو دا: (فەرە خاسۊ باوکە).
باوک پرسی: (وە زندەگی ئەوانە خاس
سرنج دایدەو؟)
کوڕ جواو دا:(وازانم).
جا باوک پرسی: (لەی سەفەرە چە چتیگ
فێر بۊد؟)
کوڕ رێزەی بیرەو کرد و یەواشەیگ وەت:
(زانستم کە خوەمان لە ناو ماڵمان دانەی سەێمان هەس وەلی ئەوانە چوار دانە.
خوەمان لە ناو هەوش دانەیگ ئاوپاژ هەسمان و ئەوانە چەمیگیان هەس کە هەر تواو
ناوێت. خوەمان لە ناو هەوشمان چەن چرای رازیاومان هەس و ئەوانە ستارەیان هەس.
دریژی هەوش ئیمە تا دیوارەگانیە وەلی باخ ئەوانە ئاخری دیار نییە.)
دۊیای قسەگان کوڕ, زوان باوک بەسیاۊ.
کوڕ دوارە وەت: (باوکە گیان دەست
خوەشۊ کە نشانم دای خوەمان چەنی فەقیرین!)
نۊسەر:
ناشناس
هەڵگەڕانەوە:
فەردین شەریف نیا - 95/4/4 قوروە
تەوزیهات:
رازیاو: اراسته-
استÜ
ۊ) صدایی مابین (و) و (ی) دارد. علامت ان در لاتین )
...
ئاخرین بەڵگێ ئۆغرنامەی باران
ئەیەسە
کە زەۊ چڵکینە
وەرگێڕ: فەردین شەریف نیا
1
بێه رووشنایێ
ئه‌نا تاریکێ
تویش له‌مس ئه‌کا .
2
هه‌ن که‌سیه‌لێ
چما هاتنه‌سه دنیا
تا یه‌ی‌سه‌ره
چڵمه‌گه‌یان هه‌ڵکیشن
هه‌ریش بیژن: سه‌رده کوچکد نه‌کوڵێد!
هه‌وا سه‌رده کوچکد نه‌کوڵێد !
کوچکد... !؟
خاس ده‌ێ بیژه خود مه‌گه‌ر
بۆ ئاگر رووشن کردن چه کردیده
وا یه‌ی‌سه‌ره لێف
له بان ئه‌ێ یه‌که‌و ئه‌و یه‌که ئه‌کیشێ ...!؟
3
کاشکا
یه‌کێ باتا
جا ئان ڕۊین
نه‌ڕۊیاتا ...!
هه‌لگه‌رانه‌وه:حه‌سه‌ن موحه‌مه‌دی
بوڵبوڵی غه مبار سه ر شاخ و چڵم
په رێشان له دوای هجرانی گوڵم
من گوڵێکم بوو له باخی عومرم
ڕه ونه قی ئه دا وه باخچه ی دڵم
په نجه ی بای خه زان بۆ گوڵمی وه ران؟
به زه یی نه هات وه دڵ پڕ کوڵم
له شۆن گوڵاڵه م ،هه رئاخ و ناڵه م
ده یشت و بیاوان ماوا و مه نزڵم
تا ئیسه خه یاڵ من بۆ چه ماووم
جوز ده رد و مه ینه ت چه بوو حاسڵم؟
وه ڕۆژ و شه وان،دایم غه زه ڵخوان
نازانم شاعر و یا بوڵبوڵم !!
ئه ونه ئه زانم دڵ په رێشانم
په رێشان له دوای هجرانی گوڵم
95/4/6
دلم گیریاێه
دلم گیریاێه
ئه‌چمه ناو هیوان و کلکم
ئه‌کیشمه پووسه کیشێریاگه‌ی شه‌و
چراگان په‌یوه‌ن تاریکن
چراگان په‌یوه‌ن تاریکن
یه‌کێ من وه خوه‌ر
نا ناسنێ
یه‌کێ من وه مێوانی مه‌لوچکه‌گان ناوا
پرواز له بیرد بۊد
مه‌لات مرده‌‌نیه
له‌تی له شیعری« تنها صداست که می‌ماند»
هه‌لگه‌رانه‌وه:حه‌سه‌ن
موحه‌مه‌دی
کردیه به
ری کــــوا و کوڵه نجـــــه
ئه ڕێوته ڕێه و هه روه نوک په نجـــــه
خۆ ڕه حمی ناکـــــا وه حاڵ خـــه یاڵ
ئه ڕێوته ڕێه و هه روه نوک په نجـــــه
خۆ ڕه حمی ناکـــــا وه حاڵ خـــه یاڵ
ئاخری ئه یکــوژێ وه لاره وله نجــــــه
ــــ ....ـــ.... ــــــ.... ـــــــ .... ـــــــ
خستیسه ده یشته و سینه ی مه رمه ری
چه ی نه کــــــریاوه باوان ڕمیــــاوه
ئه و کـــاری نازه و من ده ربه ده ری
مردم بۆ مـــــاچێ ئه و ده م و لێوه
بۆ دیـــده خۆمـــار ئه و په ری شێوه
دیقی وه من کرد ناز و ئه داکه ی
ڕوم کرده بیـاوان وه ک شێت ولێوه
ــــ....ــــ.....ـــــ.....
گردن وێنه ی قاز چاو وێنه ی غه زاڵ
باڵات وه ک چنـار جوان خۆه ش جه ماڵ
بۆچه نــــــاپرسی له حــــاڵم هه واڵ
خوه شه ویسه گه ی خه یــــاڵ عه وداڵ
میکائیـــــــــــل فه لاحی
«خه یاڵ کوردستانے»
ده‌سووردام ئه‌سبه‌گم له ئاخوڕ بیرن. کریکاره‌گه‌م نه‌ژنه‌فت. ئه‌یه‌گه که خوه‌م چومه ئاخور، ئه‌سبه‌گه‌م زین کردو سواری بوم. له دووره‌و ده‌نگ شه‌ی‌پوور ژنه‌فتم، له کریکاره‌گه‌م پرسیم ئه‌یه چه وه‌خت شه‌ی پووره.
ئه‌وه چیتی نه‌گزانست و چیتی نه‌ژنه‌فتو.
له ده‌م ده‌روازه به‌ر ریه‌گه‌م گردو پرسی:
" قوخا ئه‌چی به‌ره‌و کو؟"
وتم: " نازانم، ته‌نیا گه‌ره‌کمه ئاله‌یره بچمه ده‌یشت، ته‌نیا بچمه ده‌یشت. ده‌یشت له ئیره، نه چیتی تر، ته‌نیا ریگه‌ی وا ئه‌تانم بگه‌یمه ئامانجه‌گه‌م."
پرسی:" به‌س ئامانجه‌گه‌د ئه‌ناسی؟"
جوواو دامه پی:
" ئه‌ری، هه‌ر ئایسه وتمه پید. له ئایره بچمه ده‌یشت – ئامانجم ئه‌یه سه.
"
هه‌لگه‌رانه‌وه:حه‌سه‌ن موحه‌مه‌دی
" عزیمت، مجموعه داستان ها/ فرانتس کافکا/ امیرجلال الدین اعلم.
1
" گۆرانی سه‌وزی که‌نین"
وه‌هار هاتو کرده قاڵ : - بوچه خه‌وی زه‌وی گیان؟/ مه‌گه‌ر تو ناینو؟ / راکردگه زمسان!/ زه‌وی بایشکی دا / یه‌واش کرده جمه جوول / دو ده‌سه شه‌که‌ته‌گه‌ی / کرده درێژ بو ئاسمانگ / شنه هاته لایه‌وه / پر مشتی کرده که‌نین / زه‌وی کراسی تازه / کرده به‌ری وه ره‌نگ سه‌وز / دڵی بویه ئاوی ره‌نگ / چاوی سه‌وز و قه‌شه‌نگ / هاته خواره‌و شوڕه شوڕ/ گۆرانی سه‌وزی که‌نین .
2" تامی خوه‌شی کاڵه‌ک "
باران هه‌میسان / کردگه شوڕه شوڕ / ده‌نگ تکه‌گانی / کردگه کۆڵان پر / هه‌میسان له دێ / ره‌وان کردگه چه‌م / کۆڵه‌‌‌وه‌سی باوکم / ئه‌کا ئاویاری / که‌نین وه لێچ باخ / رێ پیا کردگه / باخ ئه‌وی پر گوڵ / کۆڵه‌‌گان خه‌ز ره‌نگ / ده‌س باوکم ئه‌گاد / تامی خوه‌شی کاڵه‌ک .
هه‌لگه‌رانه‌وه:حه‌سه‌ن موحهمهدیگروهی از زبانشناسان زبان اوستایی را گونه ای از زبانهای غرب فلات ایران می دانند. «دیاکونوف می گوید زبان اوستایی مهمترین زبان ماد باستان بوده است، زبانی بسیار قوی و البته وابسته به زبانهای هندواروپایی که نمی توان آن را زبان پارسی نامید.» (خوشحالی،18:1379) گذشته از واژگان مشترک بسیار میان کردی و اوستایی، آنچه دانشمندان را برآن می دارد تا اوستایی را زبانی مادی قلمداد کنند بحث زادگاه زرتشت آموزگار است. گروهی زادگاه او را در باختر و در کرانه ی دریاچه ی چیچست (ارومیه کنونی) می دانند (دوستخواه،12:1379) اگرچه سند روشن و قطعی برای اثبات این مدعا وجود ندارد و در مورد زادگاه زرتشت نمی توان به یقین بود اما می توان این احتمال را اساس قرار داد و درباره قرابتهای زبانی بسیار میان زبان اوستا و زبانهای غرب فلات ایران از جمله کردی سخن گفت.
قرابت زبانی را زمانی می توان مورد توجه قرار داد که نمونه های فراوانی از اسامی مشابه در دو زبان یافت شود تا مسأله اتفاقی بودن تشابه دو یا چند واژه به طور کامل متفی شود.(خوشحالی،7:1379)
در اینجا به ذکر پاره ای از این شباهتها می پردازیم (پاره ای از واژگان ذکر شده از کتاب زبانشناسسی کرد و تاریخ کردستان، پاره ای از کتاب دستور زبان اوستایی و پاره ای نیز از بیانات شفاهی دکتر کزازی نقل شده اند.)
اوستایی فارسی کردی
Gouru بزرگ،سنگین
گه و ره
Margs چمن، سبز میرگ
Masya ماهی ماسی
الفبای زبان کردی از 29 صامت و 8 مصوت تشکیل شده،به شرح زیر:
الف.صامتها(29 عدد): ء.ب.پ.ت.ج.چ ح.خ.د.ر.ڕ.ز.ژ.س.ش.ع.غ.ف.ﭬ.ق.ک.گ.ل.ڵ.م.ن.و.ه.ی.
ب.مصوتها(8): در زبان کردی 8 واکه وجود دارد :5بلند و 3 کوتاه.
واکه های بلند: ا،ی،وو،ێ،ﯚ. واکه های کوتاه: ه،و،-ِ .
در زبان کردی به جای حرکات از نشانه ها و علائم زیر استفاده می شود:
1.الف کشیده در وسط و آخر کلمه با "ا" نشان داده می شود.مانند:
بار ،زانا(دانا) .
2.به جای فتحه از علامت "ه" استفاده می شود.مانند: سه ر، به رز(بلند).
3.به جای ضمه از "و"استفاده می شود.مانند:کوتان(کوبیدن)،گوتن(گفتن).
4.اگر تلفظ "و" کشیده باشد از"وو" استفاده میشود.مانند:سوور(سرخ)، پوور(عمه،خاله).
5.برای تلفظ"و" به شکل "o"(واکه بلند) از "ۆ" استفاده می شود.مانند:خۆر(خورشید) ،زۆر(زیاد).
6.به جای کسره از "ﯿ" کمک میگیریم.مانند:حیساب(حساب) ،کیتاب(کتاب).
**دکتر رخزادی: برای آوای کوتاه /e /که معادل کسره است در خط کردی نشانه ای وضع نشده و پیشنهاد می شود از همان نشانه "-ِ" کسره برای نمایاندن این آوا در خط کردی استفاده کرد.مثلا:
لانِک،گِڕ،دِڵ.
7.تلفظ باز حرف "ی" را با علامت "ێ" نشان میدهیم.مانند:دێو(دیو) ،لێو(لب) ،لێوه(دیوانه).
1
یه‌ی شه‌و مانگه شه‌و / مانگ تێده ناو خه‌و / من ئه‌وا ته‌ک خوه‌ێ / کۆڵان وه کۆڵان / هه‌‌نگۊوره باخی / باخی هه‌لۊوچه / ده‌راو وه ده‌راو / بیاوان وه بیاوان / له پشت بیشه‌ڵان / په‌ری یگ ئه‌تێ / که‌م زاتو له‌رزان / پا ئه‌نێده ناو / ئاوی کانیه‌گه / ئه‌کاده شانگ / زڵفه خاوه‌گه‌ێ ...
2
یه‌ی شه‌و مانگه شه‌و / مانگ تێده ناو خه‌و / من ئه‌وا ته‌ک خوه‌ێ / تای ئه‌و ده‌راوه / له‌وره وا شه‌وار / تاک و ته‌نیا / تاقه دارێ بی / شاد و پر ئومید / ده‌سێ وه خنچکه / ئه‌کاده دریژ / با یه‌ی هه‌ساره / بتکێد وێنه‌ی / یه‌ێ تکه‌ێ باران / له جی میوه‌گه‌ێ / سه‌ری چڵه‌گه‌ێ / بۊده داره‌لۊوز
3
یه‌ی شه‌و مانگه شه‌و / مانگ تێده ناو خه‌و / من ئه‌وا ته‌ک خوه‌ێ / له ناوێ زێندان / وێنه‌ی شه‌مشه‌مه / ته‌ک خوه‌یا بو ده‌یشت، / ئه‌واده ئه‌وره / وا تاریکه شه‌و / تا ده‌م به‌یانی / شه‌هیده‌گان شار / وه‌ته‌ک چرای خۊین / بانگه واز ئه‌که‌ن / له‌ناوی شه‌قام / سه‌ر مه‌یدانه‌گان؛ /
« - مامه نه‌وبه‌دار!
پیاگی کینه‌واز !
مه‌سی یا وریا
خه‌وی نام خه‌وه‌ر؟ »
***
مه‌سیموو وریا / شه‌هیده‌گان شار! / خه‌ویموو خه‌وه‌ر / شه‌هیده‌گان شار ! / له‌وه‌ودۊیا یه‌ی شه‌و / مانگ ئه‌تێده ده‌یشت ،/ له‌سه‌ر ئه‌و کێفه / بان ده‌راوه‌گه / له سه‌ر ئه‌ی مه‌یدان / ئه‌ڕود وه که‌نین / یه شه‌و مانگ ئه‌تێد / یه شه‌و مانگ ئه‌تێد
هه‌لگه‌رانه‌وه:حه‌سه‌ن موحه‌مه‌دی
" شبانه"
1
یه شب مهتاب /ماه میاد تو خواب /منو می بره /کوچه
به کوچه /باغ انگوری /باغ آلوچه /دره به دره/ صحرا به صحرا/ اونجا که شبا /پشت
بیشه ها/ یه پری میاد /ترسون و لرزون /پاشو می ذاره / تو آب چشمه /شونه می کنه /موی
پریشون
2
یه شب مهتاب/ ماه میاد تو خواب/منو می بره /ته
اون دره /اونجا که شبا / یکه و تنها /تکدرخت بید /شاد و پر امید /می کنه به ناز/دستشو
دراز/که یه ستاره / بچیکه مث / یه چیکه بارون/ به جای میوه ش /نوک یه شاخه ش / بشه
آویزون…
3
یه شب مهتاب / ماه میاد تو خواب /منو می بره / از
توی زندون /مث شب پره /با خودش بیرون /می بره اونجا / که شب سیا / تا دم سحر/شهیدای
شهر/ با فانوس خون / جار می کشن/تو خیابونا / سر میدونا:
- عمو یادگار
مرد کینه دار
مستی یا هوشیار؟
خوابی یا بیدار؟
***
مستیم و هوشیار/ شهیدای شهر/خوابیم و بیدار /شهیدای
شهر/ آخرش یه شب/ماه میاد بیرون/از سر اون کوه /بالای دره / روی این میدون/ رد می
شه خندوون/ یه شب ماه میاد/ یه شب ماه میاد
برگردان شعری از داود سوران
پەنجەرەیگ بوو دییین تۆ
مێدادیگ بوو نووسین تۆ
میزێگ بوو بیر کردن تۆ
قایقی بوو گەیین وە تۆ
چەنی ئەگەینن من وە تۆ
ئی دارە بڕیانەیلە
وەرگێڕ:فەردین شەریف نیا
از یک ناشناس
در قدیم فردی در بازار گدایی می کرد، و مردم با نیرنگی، حماقت او را دست می انداختند، دو سکه به او نشان می دادند که یکی طلا و دیگری نقره بود. او همیشه سکه نقره را انتخاب می کرد تا این که مرد مهربانی رسید و از اینکه او را مسخره می کردند ناراحت شد رو به گدا کرد و گفت: سکه طلا را بردار. این طوری پول بیشتری گیرت می آید و هم مسخره‌ات نمیکنن. مرد خندید و گفت: اگر طلا را بردارم دیگر مردم پول به من نمی دهند تا ثابت کنند من احمق تر از آن هایم.
***
له قه‌یما پیاویگ ناهمی، له ناو بازاڕا ده‌سی دا به گداییه‌وه و خوه‌ی وه ئه‌حمه‌ق و حه‌په‌نگ نیشان ئه‌دا. مه‌ردمیش به فه‌ن و فێل کڵاویان ئه‌نیا سه‌ری، سکه‌یگ زه‌ڕ و سکه‌یگ نوقره‌یان ئه‌دانیشانی. گداگه داێمه نوقره‌گه‌ی هه‌ڵ ئه‌گرد. ڕۆژی پیاوی دڵسۆز له که‌نین مه‌ردم و خه‌ڵک ناره‌حات بوو. وه گداگه وتی زه‌ڕه‌گه هه‌ڵگره، پۆڵ فره‌تر گیرت تێ و پێدیش ناکه‌نن.گداگه بزه‌یگی کرد و وتی ئه‌گه‌ر زه‌ڕه‌گه هه‌ڵگرم گداتر ئه وم. چوون مه‌ردم ئیتر نوقره ناده ن پیم دا مالووم که‌ن من له ئه‌وان ئه‌حمه‌ق‌ترم.!
(بڕه‌یگ له مه‌ردم تێر ئه‌خوا و خوه‌ێ کز ئه‌کا)
وه‌رگیڕ(موته‌رجم):که‌یوومه‌رس گه‌ڕووسی
استاد عربعلی
شروه در سال 1318 در روستای شکوه آباد قروه کردستان چشم به جهان گشود. پس از
دریافت دیپلم سال ها در روستاهای همدان معلم بود. در سال 1348 برای تحصیل نقاشی
وارد دانشکده ی هنرهای زیبا شد. پس از فارغ التحصیلی در سال 1354، برای تدریس
آناتومی، به هنرستان هنرهای تجسمی دعوت شد؛ و در همان حال، در دانشکده هنرهای
زیبا نیز تدریس کرد. در همین سال کار ترجمه را آغاز و کتاب های مهم و متعددی را
ترجمه کرد. شروه را پیشرو ترجمه ی کتاب های هنری در ایران می دانند
که با ترجمه و تألیف بیش از صد عنوان کتاب آموزشی و آکادمیک، در زمینه های
مختلف هنری از جمله نقاشی و طراحی، نقش مهمی در توسعه ی هنر ایران داشته است. کتاب
های " طراحی با سمت راست مغز"، " کتاب رنگ اتین"، "
مبانی پرسپکتیو"، " پایه های هنر نو"، " زیبایی شناسی
بصری"، " تحلیل آثار هنری"، " رنگ شناسی مدرن" و ...
از ترجمه های او می باشد. وی در اردیبهشت 1390 به علت بیماری درگذشت تنها سفارشش این
بود: " شاهنامه بخوانید." مرضیه قره داغی همسر استاد درباره اش می‌نویسد:
« شروه، عاشق ادبیات فارسی به خصوص شاهنامه بود و آن را هویت و فرهنگ ایرانی می‌دانست
و برای حفظ هویت و زبان فارسی، خواندن روزانه ی شاهنامه را توصیه می‌کرد.» او می
نویسد:« شروه، نگاه ژرفی به زندگی داشت. هنر دغدغه اش بود و نبود امکانات برای
رشد هنر و برخوردار نبودن هنر از جایگاهی مناسب در زندگی از دغدغه هایش بود. او
معتقد بود چرا همه نباید اطلاعاتی درباره ی هنر داشته باشند... بنابراین او 30 سال
از عمرش را به پژوهش پرداخت و سعی کرد هنر را با زبان ساده به همگان بیاموزد! «
معرفی کوتاه:آنچه در این مجموعه به طبع رسیده ضربالمثلهای فارسی، کردی و برخی ضربالمثلهای ملل جهان است که به ترتیب حروف الفبای کردی مرتب شده است .این ضرب‌المثل‌ها به زبان کردی و فارسی گردآمده و مقابل هر یک ماخذ آن ذکر شده است .انتهای کتاب به واژه‌نامه کردی به کردی اختصاص دارد .اغلب ضربالمثلهای این مجموعه برگرفته از((امثال و حکم دهخدا)) است .
اگر باشی یه شاه شاد پرگنج /یه سرباز پیاده ی پر رنج/اگر بختت سیاه یا که سفیداست / به پایان می رسد بازی شطرنج.
ئه‌گه‌ر
شایگ به که‌ێف و ده‌وڵه‌مه‌ن بی/ ئه‌گه‌ر سه‌روازیکی کوێره‌وه‌ر بی/ ئه‌گه‌ر تاڵه‌ت
ڕه‌ش یا چه‌رمو بێ / بازی شه‌ترنج ڕووژی تواو ئه‌وێ.
هه‌ڵگه‌ڕانن:گه‌ڕووسی
خەت لە ناو بنەماڵەی ئیمە میراتی بۆ
ئەژدادمان لە دەور خەلاف خەت کێشاین
کەمەر باوک گەورەم لە ژێر باری خەتێ فەقر چەمیایەو
باوکم لە خەت تاران-تەورێز بۆ
کە تەک خەت ریشە چەکمەیە گەی
ئاشق خەت چاو دایکم بۆ
وەختی هاتینە شار
زڵزڵەیش وەک گاز
وەک تەلیفۆن
خەتی لە خوار و بان ماڵمان خست
وەختی ئاشق بۆم
دامڵە خەت شاعری
ئایسەیش چەن ساڵە
خەتات خەت نەستەعلیقم
تەرجمە یا وەرگێڕ: فەردین شەریف نیا
به‌ر ماله‌گه‌دان که‌مه وه نیسک
ئاو یاری بکه‌م وه خور‌ه‌ی فرمیسک
***
ئه‌چی بو کانی شان راسد خه‌به‌ر
کوزه‌گه‌د بول‌غار(چینی) ئاوه‌گه‌د شه‌که‌ر
***
قه‌وره‌گه‌‌م که‌نن له ریه‌گی کانی
گه‌ل گه‌ل نازاران پا بننه بانی
قه‌وره‌گه‌‌م که‌نن ئه‌لهه‌گه‌ی خه‌یلی
ته‌رمه‌گه‌م پیچین وه زولفی له یلی
***
به‌رمال و پشت مال که‌وشه‌گه‌‌م دری
چاو‌گه‌ل ئه‌و کیچه ئاه له پام بری
***
هه‌زار دووسم بو وه‌ک گلای داران
ئیسه بی دووسم و‌لیم له شاران
***
خوم بوم وه قوروان هل و مله‌گه‌د
ده‌س هه‌ل ته‌کانن بانی سه‌کووه‌گه‌د