کورده‌واری

گویش و ادبیات کردهای منطقه قروه- کوردی ناوچه‌ی قوروه

کورده‌واری

گویش و ادبیات کردهای منطقه قروه- کوردی ناوچه‌ی قوروه

کورده‌واری

گویش و ادبیات کردهای منطقه قروه مهجور مانده و از کتابت دور شده است. این وبلاگ شاید آغازی باشد برای پرداختن به این مهم و ثبت رسوم و سنن و شعرهایی که در حال فراموشی است. امیدواریم علاقمندان ما را در این کار یاری فرمایند.
https://telegram.me/kurdawary_ghorwa

۱۰ مطلب در مهر ۱۳۹۵ ثبت شده است

گذری بر آغاز شعر نو کردی

عبدالله سلیمان که در ادبیات کردی،او را «گوران» می نامند،پدر شعر نو کردی یا به تعبیری پیشوای شعر مدرن کرد است.گوران به سال ۱۹۰۴میلادی در شهر حلبچه، از توابع استان سلیمانیه( کردستان عراق) دیده به جهان گشود و در سال ۱۹۶۳براثر ابتلاء به سرطان درگذشت. اولین اثر ادبی گوران قطعه ای ادبی تحت عنوان،«دریغی برای گذشته و اندوهی برای آینده» است که درسال ۱۹۲۱میلادی در شماره ی ۱۶مجله «ترقی»چاپ و منتشر می شود .عبدالله گوران و تنی از چند شاعران سلیمانیه در دو دهه آغازین قرن بیستم جشن ادبی را با تاثیر از تحولات ادبی ترک های عثمانی آغاز کردند که این جنبش سنگ بنای شعر نوین کردی را پی ریزی نمود .جنبشی که بعدها گوران به تنهایی آتن را پی گرفت و فعالیت ها و نو آوری های او منجر به تثبیت نام گوران به عنوان پیشوای شعر کرد معاصر کرد در ادبیات کردی شد . گوران آثار زیادی از نظم،نثر،ترجمه و نقد در مجلات عراق و کردستان چاپ و منتشر نمود.ترجمه های او از شعر و ادبیات غرب تاثیر زیادی بر شاعران و نویسندگان کرد بر جای نهاد،اما «بهشت و یادگار»و «سرشک و هنر»تنها آثاری بودند که به صورت کتاب در زمان حیات خود گوران منتشر گردیدند.گوران روزنامه نگاری چیره دست نیز بود  و مدتی (از شماره ی ۱۱۲۴تا ۱۲۱۳)نشریه»ژین»را به سر دبیری نمود.هرچند گوران هرگز بطور رسمی عضو هیچ گروه و حزب سیاسی نشد،اما گرایش او به اندیشه چپ آشکار است.در خصوص سالهای اغازین تحول در شعر کردی و اصول کار عبدالله گوران پای گفتگو شاعر و مترجم معاصر کردستان ایران،کامبیز کریمی می نشینم.


آقای کریمی بحث و گفتگو پیرامون شخصیتی به نظر می رسد،شاید ان گونه که در خور این شاعر همچون عبدالله گوران ،بعنوان یکی از کرد بوده است،به او پرداخته نشده است سبک او،بنیان گذاران و شاید اصلی ترین بنیانگذار شعر اصول کارش ،زبان و زاویه ی نگاه گوران به جهان مدرن کردی در فضای ادبیات فارسی کمی مشکل برای شعر فارسی می تواند از جذابیت خاصی برخوردار باشد.

به نظر شما از کجا آغاز کنیم؟

  • نپرداختن به گوران در فضای شعر فارسی وحتی جذابیت خاص آن،برای من چیز جالبی نیست چرا که حکایت تنبلی«من» منتقد کُرد،«من» مترجم کُرد و«من» ادیب کُرد که نتوانسته ایم ویا در خوشبینانه ترین حالت نخواسته ایم گوران زل به فرهنگ،زبان،ادبیات وشعر فارسی معرفی کنیم .آغاز این گفتگو هم می تواند نکته ی بسیار ساده ای باشد مثل این که گوران همان تاثیر را در شعر کُردی گذاشت که نیما در شعر فارسی،یا جناب شهاب الدین وتوفیق فکرت در شعر ترکی ویا رمبو در شعر فرانسه،با علم به وجوه اشتراک آنها وخضایل وتفاوت های خاص هرکدام.
  • ادامه...
۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۷ مهر ۹۵ ، ۲۳:۴۷
گروه نویسندگان

می گویند منبر را از چوب درخت گردو می سازند که بسیار محکم و با کیفیت است. درخت گردو علاوه بر چوب مرغوب سایه و بار خوبی هم دارد.اما درخت چنار میوه ندارد، سایه درست حسابی هم ندارد، از آن چوبه دار میسازند.

دعوای این دو درخت در شعر استاد شهریار شنیدنی ست!

گفت با طعنه منبری به چنار:

سرفرازی چه میکنی؟ بی بار!

نه مگر ننگ هر درختی تو؟

کز شما ساختند چوبه دار!

پس بر آشفت آن درخت دلیر،

رو به منبر چنین نمود اخطار؛

گفت: گر منبر تو فایده داشت،

کار مردم نمی کشید به دار..!!!

ترجمه به کردی:

ممبەریک تانەی دا له  چنار

 وه چەدەو خوەت هەڵئەکیشی; بێبار؟

یانی نازانی تو عاری هەرچی داری؟!

  لە قەد ئیوەو مەردم ئەکێشنە دار

  پەشووکیا ئەو دارە سەربەرزە

 وتی وە ممبەری" کوره خوەشبار"!

 ئەگەر فایدەیک بۊا ممبەری تو

 قەد کاری مەردم نەیەکێشا وە دار.

وەرگێڕ: کەیوومەرس گەڕووسی

۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ مهر ۹۵ ، ۲۲:۰۲
گروه نویسندگان

میکائیل فلاحی متخلص به «خیـــــال کردستانی»،در هشتم اردیبهشت سال ۱۳۴۱ در روستای پیر باباعلی از توابع شهرستان قروه کردستان دیده به جهان گشود. پس از اخذ لیسانس علوم تجربی، به تدریس در مدارس روستاها وشهر قروه و دهگلان پرداخت. در سال ۱۳۷۴به فعالیتهای ادبی، فرهنگی و پژوهشی دست زد و آثاری از ایشان درشماره های مختلف هفته نامه ها، ماهنامه ها ماننــــــــد «سیروان»، «آبیدر» و مجلات اطلاعــــات هفتگی و گاهنامه های مانند «ژیوار» «ترانه ی باران»، «افق درافق»، «فاخته» و... به چاپ رسیده است.
درسال ۱۳۹۲ نخستین مجموعه دوبیتی هایش باعنوان«چرابرهم زنی خواب پرنده» چاپ ومنتشر شد که شامل: ۱۸۳ دو بیتی در ۹۸ صفحه می باشد.در سال ۱۳۹۳ کتاب «ساقی ساده خیل» را که به زبان اورامی است چاپ و منتشر کرد این کتاب ۲۶۱ صفحه وشامل: ۷۰ غزل،۲۱۰ رباغی و ۷۰ تک بیت می باشد. از دیگر آثار وی مجموعه غزلیات فارسی،دیوان اشعار کردی و یک رمان به زبان کردی است که آماده چاپ می باشد.



۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ مهر ۹۵ ، ۰۱:۲۰
گروه نویسندگان

شێته ی دیده شێت ئه من شێتی تۆم
وه ک شێت ئاواره ی سارا وکه ژو کۆم

تانه م لێ مه ده شێت و شێواوم
شێته به زوڵفت ئه سیر کراوم

شێته  شێتی تۆم ، شێتێ بێقه رار
له شوێنتا وێڵم هه وار به هه وار

تۆ شێت شێتی, شێته ی دیده کاڵ
له تۆ شێتتره شێتێ چوون خه یاڵ

پێم خۆشه بڵێن که شێت وشه یدام
وه ک مه جنوون شێت و شه یدای له یلام

من نه مده زانی شێت و بێ په نام
پێم ده ڵێن شێته، ئێستا دڵنیام

چۆن من شێت نه بم، بۆ چاوی مه ستت
بۆ زڵف خاو و ئه برۆی په یوه ستت

بۆ خونچه ی ڵێو وکوڵم و ڕوخسارت
بۆ باڵای سه رو و دیده ته تارت

به هۆی زه نه خ و چاڵی سه رگۆنات
هه رچێکم هه یه ده یــکه م به فیدات

میکائیل فه لاحی«خه یاڵ کوردستـانی»
            14مهر 139
۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۵ مهر ۹۵ ، ۱۹:۲۴
گروه نویسندگان

                                 

من

پری بۊچێک پر خه‌فه‌تێ

ئه‌ناسێم که له ناو ئۆقیانوسێ ماڵی هه‌س و

دلی وه دوزه‌لی چوینێ

ئه‌ژه‌نێت، وه سه‌ر خوه‌ی، وه سه‌ر خوه‌ی

پری بۊچێک پر خه‌فه‌تێ

وا شه‌و له ماچیگ ئه‌مرێ و

به‌یانی له ماچیگ تێده دنیا...


                                                   حه‌سه‌ن موحه‌مه‌دی


۲ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۳ مهر ۹۵ ، ۱۹:۵۰
گروه نویسندگان
ئه مشه و له داخی جه فای ڕۆژگار

هه تاکوو سه حه ر ئه گریم به زار

له دیده م شه رت بێت خوێناو ببارم
با سوکنای بێت گه ردوون غه دار

ئه من له دونیا بێ به ش وته نیا
جێگای من نیه له گوند وله شار

ئه ونده دڵم ته نگ و خه مینه
له ژیانی خۆم بێزارم بێزار

زه ڕه ی هۆمێد وشادیم نه ماوه
ئیدی چۆن بژی دڵی بێ قه رار

به ڵام شه هامه ت ئه م کاره م نیه
هه رئه مشه و ئه من خۆم کێشم به دار

خۆم کێشم به دار به دڵی خه مبار
به ڵکۆ ئارام بم له گلکۆی تار

له لای مه زارت سه ر بنێمه وه
ده س له گه ردنت نازنین دڵدار

ئیدی تاقه تی دووریم نه ماوه
به گیانت قه سم ئه ی سه روی گوڵزار

ئه ی سه روی گوڵزار ئه ی یار نازار
له دوایی کوچی تۆ خه یاڵ ئازیه ت بار

میکائیل فه لاحی«خه یاڵ کوردستانی»

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۷ مهر ۹۵ ، ۲۱:۲۴
گروه نویسندگان

1

ئاواره

بادڵی ته نگم زوو بوێت پـــــــــاره
له مه زیاتر من بۆم ئـــــــــــــارواره
عومرم به سه ر چوو له شـــاری قوروه
شاری پڕ له غه م شــــــــاری په ژاره


   2

هاناسانی سه رد

با من هه ڵکێشم هـــــه ناسانی سه رد
له ده ستی جه فای چه پگـــه رد  نامه رد
با دڵی ته نگم زیــــــــــــاتر بشکێنێ
وه ک گه ڵای پاییــز با ببم   ڕه نگ زه رد


میکائیل فه لاحی «خه یاڵ کوردستانی»

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۶ مهر ۹۵ ، ۱۷:۴۷
گروه نویسندگان

هەر چۊینیگ شرووە

هەر هاتنیگ شرووی تر

تواوبۊنیگ نییه

یا لە ناو چاوی

یا لە ناو دڵ ...

                          

                        فەردین شەریف نیا- قوروه

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ مهر ۹۵ ، ۲۳:۲۲
گروه نویسندگان

1


چەنی خوەشە

تواشای تو کەم

تو قسە کەی 

تو رێ بچی

تو بکەنی

تو بتورشنیدەی

لەیانە خوەشتر

تو لاکەیدەو

جا پەڵپ بێری

وە تونیگەو 

بیژی:

تواشای چە ئەکەی؟

من بیژم:

ها ؟


2


ئانیگ هەید

دیار نیید

ئانیگ نیید

چەنی دیاری

گشک ئەی بۊن و نەۊنە

خوەمم خوەم

تەخسیر تو نییە


                             فەردین شەریف نیا - قوروه

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۲ مهر ۹۵ ، ۰۳:۱۶
گروه نویسندگان

 


ویرجینیا وولف: ئانی خوه‌مان ناناسین، چون ئه‌تانین ئه‌ی یکه‌و ئه‌و یکه بناسین.

امرسون: ساتی به‌شه‌ر ره‌فێق راسه‌کیی هه‌س که خوه‌یش ره‌فێق راسه‌کی بۊد.

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۱ مهر ۹۵ ، ۰۰:۵۰
گروه نویسندگان