له ش نیه به شه ر
ئه ده ده
که م ئه وی
هه ر روژ
طبقه بندی موضوعی
-
شعر(شێعر)
(۳۹) -
قصه(نه‌قڵ - چیرۆک)
(۹) -
رقص و موسیقی(هه‌ڵپه‌ڕکه)
(۴) -
مقاله
(۳۹)-
گفت و گو
(۸)
-
-
مثل ها و اصطلاحات(مه‌سیله)
(۴) -
مشاهیر(ناوبانگه‌گان)
(۱۴) -
مکان های دیدنی
(۶) -
کتاب
(۱۰) -
شعر ترجمه(شێعری وه‌رگیر)
(۴۳)
-
ترانه و آواز(گۆرانی)
(۶) -
متل(مه‌ته‌ل)
(۱) -
تاریخ کردهای منطقه قروه
(۸)
بایگانی
- اسفند ۱۳۹۷ (۱)
- بهمن ۱۳۹۷ (۱)
- دی ۱۳۹۷ (۱)
- آذر ۱۳۹۷ (۱)
- آبان ۱۳۹۷ (۳)
- مهر ۱۳۹۷ (۱)
- شهریور ۱۳۹۷ (۱)
- مرداد ۱۳۹۷ (۱)
- تیر ۱۳۹۷ (۱)
- خرداد ۱۳۹۷ (۱)
- ارديبهشت ۱۳۹۷ (۲)
- فروردين ۱۳۹۷ (۲)
- اسفند ۱۳۹۶ (۶)
- بهمن ۱۳۹۶ (۱)
- دی ۱۳۹۶ (۳)
- آذر ۱۳۹۶ (۳)
- آبان ۱۳۹۶ (۲)
- مهر ۱۳۹۶ (۴)
- شهریور ۱۳۹۶ (۳)
- مرداد ۱۳۹۶ (۳)
- تیر ۱۳۹۶ (۲)
- خرداد ۱۳۹۶ (۵)
- ارديبهشت ۱۳۹۶ (۵)
- فروردين ۱۳۹۶ (۵)
- اسفند ۱۳۹۵ (۹)
- بهمن ۱۳۹۵ (۶)
- دی ۱۳۹۵ (۳)
- آذر ۱۳۹۵ (۵)
- آبان ۱۳۹۵ (۴)
- مهر ۱۳۹۵ (۱۰)
- شهریور ۱۳۹۵ (۱۱)
- مرداد ۱۳۹۵ (۱۸)
- تیر ۱۳۹۵ (۴۷)
- خرداد ۱۳۹۵ (۲۵)
آخرین مطالب
- ۹۷/۱۲/۰۳کردستان از نگاه سیلویا
- ۹۷/۰۹/۱۵تاریخچه کردهای کرمانج خراسان
- ۹۷/۰۸/۰۲بخشی از نام های زیبای کرمانجی
- ۹۷/۰۸/۰۲آیا کردها به خراسان تبعید شدند ؟
- ۹۷/۰۷/۰۱تن نیست آدمی/ آدونیس
- ۹۷/۰۶/۰۱هوره، نجوای عاشقانه کُردها
پربیننده ترین مطالب
- ۹۶/۰۲/۲۰ماچی خودایی/ماموستا هیمن
- ۹۶/۱۰/۰۸بررسی مهاجرت اجباری کردهای مازندران
- ۹۷/۰۸/۰۲بخشی از نام های زیبای کرمانجی
- ۹۵/۰۵/۲۲زبان کردی- شاعران کرد
- ۹۵/۰۴/۱۲ایل چهاردولی و سرنوشت آن
- ۹۶/۱۰/۱۵تاریخچه ایل زنگنه
- ۹۵/۰۴/۱۶نبرد سولچه و کشته شدن یپرم خان ارمنی
- ۹۵/۰۵/۰۸تاریخ مختصری از مهاجرت عبدالملکی ها
- ۹۵/۰۵/۰۸کردی گروسی
پیوندهای روزانه
چاوه ریم
چاوه ری چه چتی؟
پیاگی
وا گول بوم ئه هاورد
و قسه یه ل شیرین؛
پیاگی که من ئه وینید و ئه فامید
ته کما قسه ئه کاد و وه پیم گوچکه ئه یاد.
پیاگی وا بوم ئه گیرید
و منیش بوی دلم ئه سوزید
و خوشمه پی ئه تید.
وه ر گیر:حه سه ن.م
*مه رام ئه لمه سری، شاعیری سوری
من مه رگیش ته جر به کردمه
زات و تاریکیش
وه لی گرره ی شیعرگان من
گشتی رووشن کردگه
وه ر گیر:حه سه ن.م
ئه گر که م که م/ دی خوه شته من نه ید/ منیش تو له دلم ئه وه م/ که م که م/ ئه گر یه ی ده فه له بیرمه و بووه ی/ دی له شونم مه گه رره/ بو ئه وه/ به له تو/ له بیره و بردمه سه ت...
وه ر گیر:حه سه ن.م
ئه وئانه وا ئاگروید
نه ئه سوزانیدم
نه گه رمه و ئه کردی.
ئه و ئانه وا چه میگود
نه له ناو خودا ئه خنکانیده م
نه ته نانه ت له حزه ی
له باوش موجی خول مه داید.
ئایسه دی
گه رده لولانی خاموشی
وا روژی چه ندین و چه ند دفه غوره د تی؛
نه ده می له پالمه و قه رار ئه وری
نه ده فی، ته نانه ت ده فی
ته ک خودا ئه وه یده م.
عنوان از مترجم: ح.م
به هاریش نه تانست
دریای قه فه سه گان واز کاد
ته نیا مه له گان
له ته نگه وه ری قه فه سه گان
بی قه رار کرد
(عه سگه ر ئاهه نین)
(حه سه ن . م)
وه‌مْ بۊشن
ئێ وڵاته کووره‌س؟
کْ نان
وه که‌لیمه بوود
وه‌ڵام هۊچ که‌لیمه‌ێ وه نان نیه‌ود
"شعربه زبان فارسی"
به من بگویید
این جا کجاست؟
که نان را
می شود با کلمه نوشت
اما هیچ کلمه ای نان نمی شود
" سید علی صالحی "
جاری وا ده ورید گیریاگه
ئانی بارانی نیی،
خوه شه ویسه گه م!
داری بو؛
پر له بار... دار بو!
ئه گریش دار نیید،
خوه شه ویسه گه م!
کوچگی بو؛
تیر له نموری...کوچگ بو!
ئه گریش کوچگ نیید،
خوه شه ویسه گه م!
مانگی بو؛
له خه و وه یه گه د... مانگ بو!
(حه سه ن . م)
بازی وه خت هیچ چیتی
بو له ده س داینم نیه
پال ئه یمه و وه به دبه ختیه گانم
بزه م ئه وری
مه ردم له بر خوه یانو
ئه یژین چه خوه شیه
نه زانن زندگی بی به دبه ختی
ته نیا خه وه !
(حه سه ن . م)
ناو تو؛
هه میشه مه سم ئه کا.
خاستر له شه راو،
خاستر له،
تواو شیعریه ل بی وینه ...
(حه سه ن . م)
من ده یشت گه‌نم و جوی شیعر بوم
دایکمیش بارانی په‌له‌دان
من کوچکی ناو لانکه‌ی شاخی بوم
دایکمیش نیشتمان
من کرمی هاوریشمی قوزاخه‌ی به‌هره بوم
دایکمیش داری زوخ و ژان
من جه‌سه‌ی مه‌لی چه رمو
دایکمیش ئاسمانی وهک قه‌تران
من خه‌و و دایکم سه‌رم
من که‌رویشک و ئه‌و چیمنی
من جولانه و ئه‌و لقی دار
من هه‌ناسه و دایکم سینه
ئه‌و قه‌فه‌ز و من که‌وه‌ک
من نقل و ئه‌و شه‌وه‌کی
***
من دشت گندم شعر بودم
مادرم باران رحمت
من سنگ درون گهواره‌ی کوهستان‌اش
مادرم سرزمین
من پیله ابریشم چرخ بهره بودم
مادرم درخت درد و رنج
من تن پرنده‌ای سپید
مادرم آسمان
من خواب و مادرم سرم
من خرگوش و او چمنزار
من تاب و او شاخه درخت
من نفس و مادرم سینه
من کبک و او قفس
من روایت و وی شب تارش...
(بازنویسی حه سه ن. م)
وهک شێعر بی بۆ لام
مثل شعر بسویم بیا
له ههر کاتێکا وا ئه تانی
هروقت که تونستی
ههر ئه و جیه وا خۆد ئه‌‌زانی!
میعاد گاه را که خودت میدانی
شێعر ناپرسێ من چۆنم
ای شعر حالم را نمی پرسی؟
شێعر ناپرسێ من هامه کو!
ای شعر نمی پرسی کجام؟
هه ر وه خت وا مه‌‌یلم بو ئه یژم بی بولام
هر وقت که دوست داشتم میگم بیا
که پێی خۆش بو
که دوست داشت
وت : ئاوه هاتیم!
گفت: دارم میام
شێعرکه ئه تێ؛ وهک باران تێ
شعر که میاد مثل بارون میاد
له چوار وه‌‌رزی ژیانما،
در چهار فصل عمرم
ئه وارێ:
می بارد
دڵۆپ دڵۆپ
قطره قطره
خوڕڕه‌‌م خوڕڕه‌‌م
به شدت
یان ڕه‌‌هێڵه
یا مثل رگبار
تۆش وهک شێعر بی بۆ لام
توهم مثل شعر بسویم بیا
وهک شێعر
شبیه شعر
جێم مه ێڵه
تنهام مگذار
وه ر گیر:حه سه ن.م
مثل شعر بسویم بیا
له ههر کاتێکا وا ئه تانی
هروقت که تونستی
ههر ئه و جیه وا خۆد ئه‌‌زانی!
میعاد گاه را که خودت میدانی
شێعر ناپرسێ من چۆنم
ای شعر حالم را نمی پرسی؟
شێعر ناپرسێ من هامه کو!
ای شعر نمی پرسی کجام؟
هه ر وه خت وا مه‌‌یلم بو ئه یژم بی بولام
هر وقت که دوست داشتم میگم بیا
که پێی خۆش بو
که دوست داشت
وت : ئاوه هاتیم!
گفت: دارم میام
شێعرکه ئه تێ؛ وهک باران تێ
شعر که میاد مثل بارون میاد
له چوار وه‌‌رزی ژیانما،
در چهار فصل عمرم
ئه وارێ:
می بارد
دڵۆپ دڵۆپ
قطره قطره
خوڕڕه‌‌م خوڕڕه‌‌م
به شدت
یان ڕه‌‌هێڵه
یا مثل رگبار
تۆش وهک شێعر بی بۆ لام
توهم مثل شعر بسویم بیا
وهک شێعر
شبیه شعر
جێم مه ێڵه
تنهام مگذار
وه ر گیر:حه سه ن.م
من چه سبزم امروز
( من چ سه وزم ئیمرو)
و چه اندازه تنم هشیار است
( و چه نده له شم وشیاره)
نکند اندوهی سر رسد از پس کوه
(نه کا په ژاره یه ک له پشت کیو بگاتی)
در دل من چیزی است مثل یک بیشه نور
( له دلی من دا، شنیک هه یه، وه ک میشه یی کی نوور)
مثل خواب دم صبح
(وه ک خه وی به ر به یان)
آنقدر بی تابم که دلم می خواهد
( منیش هینده بی ئو قره م،که حه زم لییه)
بدوم تا بن دشت بروم تا سر کوه
( هه لیم هه تا بنه بانی ده شت، بروم هه تا سه ر کیو)
دورها آوایی است که مرا می خواند
( له دوور ده ستان ده نگیک هه یه، که بانگم ده کا)...
ترجمه:علی نانوازاده
تەرجەمه ی شێعری لە سەعدی وە مەطلەعێ:
عشق در دل ماند و یار از دست رفت
دوستان دستی که کار از دست رفت
له دڵمان ما ئەوین و یار و دڵدارم لەدەس چۊ
رەفیقان دەستێ من بگرن دێتر کارم لەدەس چۊ
عەجایب بێ ئەگەر من کامێ خوەم بگرم لەدڵما
تووانایی نما بگرم کە شەوگارم لە دەس چۊ
جەواهیرات و بەخت و زوور و بیرم بۊ بەداخەو
لە ناو خەم هەرچواریشی لە یەی بارم لە دەس چۊ
لە سەر ما ما ئەوین, سەودا و خەیالات و هەوەس جا
قەرار و سەور و ئارامم لە بەر کارم لە دەس چۊ
ئەگر کەفتم لە پا بیژە کە با کەفتۊد خوو چەس
لە من بهتر هەزاران کس لە رێ یارم لە دەس چۊ
فەردین شەریف نیا
رائەکەی له دەرس
پەرەندە ئەگری
ئەچیدە لێوئاو
وەتەک مناڵەیل خەراو قسە ئەکەی
ئەیانە تەنیا کار خەراو نییە
ئاخری منیش شێت ئەکەی
توو چە مناڵ خەراویگی!
اورهان ولی
هەڵگەڕانەوە وە کوردی: فەردین
گەر لە بیری کەسێکداین
ئەوە هونەری ئەوە،
نەک هونەری ئێمە...!
چ خۆشە،
کەسێکمان خۆش بوێ
نەک بۆ پێداویستی...
نەک لە بەر ناچاری...
نەک لە بەر تەنیایی...
تەنیا،
لە بەر ئەوەی شایانیەتی.
من
پری بۊچێک پر خه‌فه‌تێ
ئه‌ناسێم که له ناو ئۆقیانوسێ ماڵی هه‌س و
دلی وه دوزه‌لی چوینێ
ئه‌ژه‌نێت، وه سه‌ر خوه‌ی، وه سه‌ر خوه‌ی
پری بۊچێک پر خه‌فه‌تێ
وا شه‌و له ماچیگ ئه‌مرێ و
به‌یانی له ماچیگ تێده دنیا...
حه‌سه‌ن
موحه‌مه‌دی
« تا که‌ێ خه‌فه‌ت ئه‌وه بۆخوه‌م هه‌سێم یا نه؛
ههر وایش ئۆمر وه خوه‌شی بڕانم یا نه؛
پر که پیاڵه شه‌راوه‌گه، که پێم دیار نیه
وا ئه‌ێ نه‌فه‌سه ئه‌کیشم تێده ده‌یشت یا نه»
حه‌سه‌ن
موحه‌مه‌دی
من نازانم
بۆچه ئه‌یژن ئه‌سب حه‌یوان نه‌جیبیگه
که‌موته‌ر قه‌شه‌نگه
بۆچه له ناو قه‌فه‌س هیچکه که‌رکه‌س نیه
گۆل شه‌وه‌ر چه که‌میگی هه‌س له لاله‌ی سۊر
چاوه‌گانمان ئه‌یشی بشورین جوریترئه‌یشی تماشا که‌ین
واژه‌گان بشورین ئه‌یشی
واژه ئه‌یشی با بۊد
واژه ئه‌یشی باران بۊد
چه‌تره‌گان بووه‌سین ئه‌یشی
بچینه ژیر باران
فکر و بیر بووه‌ینه ژیر باران ئه‌یشی
ته‌ک تواوو خه‌لک شار بچینه ژیر باران ئه‌یشی
دووس له ژیر باران ئه‌یشی بۊنین
عێشق له ژیر باران ئه‌یشی بۆزینه‌و ...
هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه وه کوردی ناوچه قوروه: حه‌سه‌ن موحه‌مه‌دی
1
له په‌ژاره، گورانیگ ئه‌مێنێ
له ئاوات، واژه‌یگ
له ژیان، شێعریگ ئه‌مێنێ.
بیژه‌ن جه‌لالی
2
سه‌فه‌ر بووچه که‌م، بووچه
سه‌فه‌ر که‌م؟
من که ئه‌تانم وه‌یلان بوم
ساڵیه‌ل فره له ده‌ور ماڵه‌گه‌ما.
بیژه‌ن ئێلاهی
هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه وه کوردی ناوچه قوروه: حه‌سه‌ن موحه‌مه‌دی
1
"شێعر بی‌ناو"
ڕه‌شه با وت:
خوه‌شمه چوارچو ئه‌ی دنیا نه‌تی
ته‌قالا ئه‌ێم وه خاپۆر کردن ژێر و ڕۊی که‌م.
وتمه پێ: منیش خوه‌شمه پێ نه‌تی
وه‌لی گه‌ره‌کمه ته‌ک عێشقا
ئاشتی به‌مه‌و.
" ئاوا وت بای شه‌مال"
باد سیاه گفت:/قالب این دنیا را دوست ندارم /می‌کوشم با ویران کردن آن تغییرش دهم/گفتم به
ا او من نیز چون تو دوست ندارم /اما می‌خواهم که با عشق /آشتی‌اش دهم /«چنین گفت باد شمال».
2
"قه‌ن"
تو
ئه‌تانی تاڵی‌یه‌ل
چای،
قاوه و شه‌راو بخوه‌ی
بۆ چه؟
له به‌ر ئه‌وه
که‌نیشکی وهک من
قه‌ن
سه‌ر مێزی ژیانده.
تو/می‌توانی تلخی‌های/چای،قهوه و شراب را بنوشی/میدانی برای چه؟/چراکه/دختری
چون من /قند روی میز زندگی توست.
هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه وه کوردی ناوچه قوروه: حه‌سه‌ن موحه‌مه‌دی
"دۊکه و ئمڕو "
دۊکه گه‌ره کمۊ
بێمه به‌رده‌مت، چوک به‌م
په‌رده له سه‌ر چاوی ئاوی عێشق به‌مه‌لا
نه‌فسی به‌رزم ڕێ نه‌دا
ترسیام بیژی
«ئارم بوره... جاری زۊه...»
که چه، ئمڕو
وا تو خوه‌د دی هاتیده
کز گوڕیاێه:
قاز و قورینگ
قه‌تاره بۆ لایتر به‌ستنه
دی منیش
رۊ وه عه‌رشی شوخ‌تر
پشت دریای مانی‌بۊین خستمه.
هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه وه کوردی ناوچه قوروه: حه‌سه‌ن موحه‌مه‌دی
"دیروز و امروز"
دیروز می خواستم/ در برابرت زانو بزنم/ پرده از چشم آبی عشق بردارم/ غرور راه را بر من بست/ ترسیدم بگویی/ «آرام باش... وقتش نیست...»/ و اکنون زمانی که/ تو خودت آمده ای/ فصل در تغییر است/ و غاز و لک لک‌های مهاجر/ به سوی دیگر در کوچند/ من هم / رو به سوی دلداری دیگر/ در به روی خستگی بسته‌ام.
تو وهک:
نه‌رمه بای به‌یانیان به‌هاری
تو له له‌شما:
گیانی سووکی نادیاری
بۆ شه‌وی خوشی و نه‌خوشیم:
یادگاری
ڕه‌مزی ئینتزاری
تو جریکه‌جریک ناو دارسانی‌گید وا جی دیین توه
بۆ هه‌ساره‌ی به‌رزی ئاواتم
ده‌نگ دۊریگی
چه‌نی جوانی
گیانه گه‌م!
جاران که ئه‌وتی:
پێکه‌نینت ده‌نگ دانه‌وه‌ی سه‌وزی شه‌تاوه
چاوه قه‌شه‌نگه‌د:
گوولیگه پڕ له ماسی
زه‌رد و سۊری به‌ر خوه‌ره‌تاوه
ئیسه بۆچه وهک شۆڕه بی
برژانگه نه‌رمه‌گه‌د ده‌ور داێه‌سه‌و
بۆچه گه‌رمایی روانیند نه‌ماێه.
***
هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه وه کوردی ناوچه قوروه: حه‌سه‌ن موحه‌مه‌دی
له کتاو شێعری " خه‌وه به‌ردینه"
(ئه‌سڵ شێعره‌گه):
سروه‌ی به‌یانی
تۆ وه‌کوو:/ سروه‌ی به‌یانانی به‌هاری/ تۆ له له‌شما:/ گیانی سووکی نادیاری/ بۆ شه‌وی خۆشی و نه‌خۆشیم:/ یادگاری/ڕه‌مزی ئینتزاری/ تۆ جریوه‌ی دارستانی جێ‌ژوانی/ بۆ هه‌سیره‌ی به‌رزی ئاواتم زریوه‌ی/ چه‌نده جوانی/ گیانه‌که‌م!/ جاران که ئه‌تکوت:/ پێ زایه‌ڵه‌ی سه‌وزی شه‌تاوه/ چاوی شینت:گکه‌نینت ۆمی مه‌ندی پڕ له ماسی/ زه‌رد و سووری به‌ر هه‌تاوه/ ئێسته بۆ وا شۆڕه بی/ برژانگی نه‌رمت ده‌وری داوه/ بۆچی گه‌رمایی روانینت نه‌ماوه؟/
(ترجمه‌ی فارسی):
نسیم صبحگاهی
تو مانند نسیم صبحگاهی در فصل بهاری/ در بدنم مثل جان ناپیدایی/برای شب‌های خوشی و بیماری، در کنارمی/ سنبل انتظاری/ تو صدای پرندگان جنگلی هستی که محل دیدن توست/ برای ستاره بلند آرزوهام/ صدای دوردستی/ چه زیبایی/ عزیز من!/ قبلاً که می گفتی:/ خنده‌هات مثل انعکاس صدای آبشار است/ چشمان زیبایت مثل برکه‌ی پر از ماهی/ زرد و سرخ در حالی که پرتوهای خورشید به آن می تابد/ اکنون چرا مژه‌های نرمت مانند بید مجنون/ دور آن را گرفته/ چرا گرمای نگاهت نمانده؟/
برگردان شعر(سفر به خیر)د. شفیعی کدکنی
ئۆغر خەیر
بوو کوێ ئونە تون ئەچی?
پرسی گەون لە سروه
لەیرە دڵم گیریاێە
ڕاسی دڵت ناتوا بیت
لە دەس تووز ئەی بیاوانە
تا بیژی دڵ من ئەتوا
چەبکەم کە پام بەسیاێە
بوو کوێ ئونە تون ئەچی?
بوو جیگ ئەچم کەوجییە
جییاۊد لەی جی وا من هەم
ئۆغرت خەیر بێ وەلی
توخوا و رەفیقیت قەسەم
وە ختی وە ساقی رەدبۊد
ئالەی کەویر ترسناکە
وە شکووفەگان وە باران
بگەینەوان سڵاممان
هەڵگڕانەوە: فەردین شەریف نیا- قوروە